Goede samenwerking gemeenteraad en college gewenst

3 minuten mr. Jeroen Kaspers bestuursrecht voor ondernemers 07 december 2012 2025

De wisselwerking tussen de gemeenteraad en het college blijkt na tien jaar dualisering nog altijd lastig. De onderstaande uitspraak (LJN BY3091) geeft hiervan een duidelijk voorbeeld.

In 2010 heeft de Waterleidingmaatschappij Midden-Limburg (WML) de gemeenteraad Gulpen-Wittem verzocht een bestemmingsplan vast te stellen. Hiertoe heeft het college direct een ontwerpbestemmingsplan ter inzage gelegd. De gemeenteraad wist zich na (onverwacht) verzet van de eigenaar van het betreffende perceel geen raad. Om die reden heeft ze het besluit tot vaststelling uitgesteld.

WML ging hierop in beroep bij de Afdeling. De Afdeling heeft in haar uitspraak van 5 april 2012 overwogen dat de stilzittende gemeenteraad alsnog een besluit dient te nemen. Op 26 april nam de gemeenteraad dan eindelijk een besluit en weigerde het bestemmingsplan vast te stellen. De weigering van de gemeenteraad om het bestemmingsplan vast te stellen kwam voor het college waarschijnlijk als donderslag bij heldere hemel. In 2010 was immers reeds een ontwerpbestemmingsplan succesvol ter inzage gelegd. Dit impliceert dat de gemeenteraad destijds nog achter het college stond.

Recentelijk heeft de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State het besluit van de gemeenteraad (d.d. 26 april 2012) vernietigd. De weigering is niet deugdelijk gemotiveerd zoals bedoeld in artikel 3:46 Awb. De uitspraak vat de motivering van de gemeenteraad in r.o. 3.1 als volgt samen:

3.1. In het verslag van de raadsvergadering van 26 april 2012 staat dat het nut en de noodzaak van de uitbreiding van de drinkwatervoorziening door enkele raadsleden worden betwist en dat ook niet duidelijk is of naar andere locaties voor de nieuwe drinkwatervoorziening is gekeken. Voorts staat daarin dat geen zicht is op verwerving van de gronden op korte termijn en dat de houding van WML tijdens de gehele procedure niet wordt gewaardeerd. Er wordt betreurd dat WML de juridische weg kiest waardoor de raad wordt gedwongen een besluit te nemen. Voorts wijst een aantal leden van de raad erop dat gelet op het spoedeisende karakter, zij de zaak niet goed hebben kunnen voorbereiden.

De afdeling vernietigt dus het besluit van de gemeenteraad. Op basis van het verslag van de raadsvergadering ziet de afdeling geen aanleiding om de rechtsgevolgen van het vernietigde besluit toch in stand te laten. De Afdeling is namelijk van oordeel dat de gemeenteraad in de betreffende raadsvergadering geen gemotiveerd besluit heeft genomen. Het verslag geeft enkel de afzonderlijke meningen weer van raadslieden. Uit niets blijkt dat er een deugdelijke belangenafweging is gemaakt tussen het door het WML vertegenwoordigde algemene belang van goede levering van drinkwater enerzijds en het belang van de eigenaar van het perceel bij behoud van zijn gronden anderzijds.

De gemeenteraad dient een geheel nieuw besluit te nemen op de aanvraag van WML. Ze hoeft hiervoor niet opnieuw de openbare voorbereidingsprocedure van afdeling 3.4 van de Awb te doorlopen aangezien dit reeds is gebeurd.

De uitspraak geeft goed weer dat een goede samenwerking tussen de gemeenteraad en het college gewenst is. Het college bereid het besluit voor maar de raad moet het besluit daadwerkelijk vaststellen. Het blijft een lastige situatie wanneer het college en de gemeenteraad niet op één lijn zitten. Een goede samenwerking tussen de raad en het college is en blijft van cruciaal belang voor iedere gemeente.