Schijnzelfstandige ZZP-ers opgepast!

3 minuten mr. Jeroen Kaspers arbeidsrecht voor werkgevers 22 januari 2014 2024

Het aantal Zelfstandigen Zonder Personeel (ZZP’ers) is gegroeid tot bijna 900.000. In deze groep zitten een hoop schijnzelfstandige ZZP’ers. De belastingdienst gaat meer controleren op de (schijn)zelfstandigheid van ZZP’ers dus pas goed op!

Wat is een Zelfstandige Zonder Personeel (ZZP’er) eigenlijk?

Een ZZP’er is iemand die niet in loondienst werkt maar onafhankelijk werkzaamheden verricht, een ondernemer dus. Elke ondernemer is toch min of meer afhankelijk van (een aantal grote) opdrachtgevers. Niet iedereen die zichzelf als ondernemer ziet, wordt door de belastingdienst als ondernemer beoordeeld. Om als zelfstandige ondernemer een VAR WUO van de belastingdienst te ontvangen let de belastingdienst bijvoorbeeld op de volgende punten.

Minimaal 3 opdrachtgevers per jaar

Voor onbepaalde tijd bij één opdrachtgever werkzaam zijn lieert naar een werknemerssituatie. Dit criterium lijkt nogal theoretisch maar wanneer u slechts 1 grote opdrachtgever hebt (bijvoorbeeld 80% van uw omzet) en daarnaast maar 2 andere (kleine) opdrachtgevers dan is dit veelal niet voldoende voor de belastingdienst om aan het criterium van tenminste 3 opdrachtgevers per jaar te voldoen.

Zelfstandigheid

Er mag geen gezagsverhouding bestaan tussen de ZZP’er en de opdrachtgever. Indien de opdrachtgever 100% bepaalt hoe de werkzaamheden moeten worden verricht is er geen sprake van zelfstandigheid. De situatie lieert dan wederom naar een werknemerssituatie en dat moet nu juist voorkomen worden!

Ondernemersrisico lopen

Als ZZP’er loop je ondernemersrisico. Klanten kunnen bijvoorbeeld weglopen of facturen worden niet betaald. Indien er enkel via één bemiddelaar of één opdrachtgever wordt gewerkt en deze al het risico loopt is er sprake van een verkapte werknemersverhouding en bent u geen zelfstandig ondernemer.

Winst

Een zelfstandig ondernemer streeft naar winst. Wanneer de beloning veel te laag is of wanneer iemand op het randje van de fiscale voordelen ‘onderneemt’, zal de belastingdienst snel tot de conclusie komen dat u geen zelfstandig ondernemer bent.

Het voorgaande overzicht geeft (overigens niet volledig) aan dat de schijnzelfstandige soms moeilijk aan te wijzen valt. Zoals het woord reeds doet vermoeden is een schijnzelfstandige iemand die juist niet zelfstandig is. Deze draagt geen ondernemersrisico en is vaak afhankelijk van slechts één opdrachtgever. Veelal keert de schijnzelfstandige na het einde van het dienstverband zelfs als ZZP’er terug bij zijn oude baas. De overheid wil dit tegengaan en gaat daarom steeds strenger controleren. Wanneer u als ZZp’er fiscaal sterker wilt staan volgt hier een (niet limitatieve!) opsomming van aandachtspunten. Zorgt u ervoor dat:

meerdere opdrachtgevers heeft;
een goede urenregistratie bijhoudt;
eigen materiaal/gereedschap gebruikt;
zelfstandig als ondernemer naar buiten treedt (huisstijl, visitekaartjes, website);
eigen overeenkomsten aangaat met uw klanten;
debiteurenrisico loopt;
actief aan acquisitie doet;
onder andere voorwaarden werkzaam bent bij die grote opdrachtgever dat het personeel van de opdrachtgever;
staat ingeschreven in het Handelsregister;

Wanneer u simpelweg als zelfstandig ondernemer functioneert is er weinig aan de hand. De overheid wil schijnzelfstandigen aanpakken. Toch kan er sprake zijn van bijzondere constructies waarbij de Belastingdienst twijfelt. Zorg er daarom voor dat u de zaken nu goed regelt en raadpleeg bij twijfel altijd een jurist!