Ontslagvergoeding zonder kantonrechtersformule

3 minuten mr. Mariëlle Ducaat arbeidsrecht voor werkgevers 26 februari 2013 2025

De voorgenomen versoepeling van het ontslagrecht maakt een einde aan het gebruik van de kantonrechtersformule. Op basis van deze formule kan een werknemer aanspraak maken op een ontslagvergoeding als hij onterecht ontslagen wordt (kennelijk onredelijk ontslag) of als het ontslag in overwegende mate te wijten is aan de werkgever. Of de afschaffing van de kantonrechtersformule nu daadwerkelijk zo’n grote verandering betekent valt te bezien. Steeds vaker wordt het gebruik van de formule door de rechter nu al achterwege gelaten en baseert de rechter zich op andere uitgangspunten om tot een ontslagvergoeding te komen. Dit blijkt onder meer uit een recent verschenen uitspraak van een kantonrechter uit Amersfoort.

Het ging in deze zaak om een vrouw die sinds 1997 als administratief medewerkster in dienst was bij haar werkgever. Haar werkgever had middels een ontslagvergunning de vrouw ontslagen vanwege bedrijfseconomische redenen. Volgens de werkgever lieten de financiën van het bedrijf het niet toe om de werkneemster een ontslagvergoeding aan te bieden. De werkneemster die het ontslag onterecht vond nam de gang naar de rechter. Zij stelde ten eerste dat het ontslag onterecht was gegeven omdat het afspiegelingsbeginsel onjuist is toegepast. Daarnaast stelde de werkneemster dat, gelet op de getroffen voorzieningen die nihil waren, en haar geringe kans op het vinden van andere passende arbeid, de gevolgen van de beëindiging van het dienstverband voor de werkneemster veel ernstiger waren dan het belang van de werkgever om het ontslag onder deze voorwaarden door te voeren. De rechter gaf de werkneemster nul op het rekest. Althans, wat betreft haar stelling dat het ontslag onterecht gegeven zou zijn. Wat betreft de stelling dat het belang van de werkneemster in onevenredige mate is getroffen ten opzicht van het belang van de werkgever overwoog de rechter dat de werkneemster inderdaad onevenredig nadeel heeft geleden. Hij concludeerde dat de geregelde voorzieningen te mager waren en dat er ruimte moest zijn voor een schadevergoeding. Hiervoor gebruikte de rechter, zoals steeds meer rechters tegenwoordig niet de geijkte kantonrechtersformule als uitgangspunt maar de formule die is ontwikkeld door het Hugo Sinzheimer Instituut. Deze formule houdt rekening met de verwachte werkloosheidsduur van de werknemer. Als je immers iets kan zeggen over de te verwachten werkloosheidsduur kun je ook iets zeggen over de te verwachten inkomensschade. De formule is gebaseerd op statistiekgegevens van het UWV, CBS en GBA. Hoewel de kring van kantonrechters kort geleden nog weigerde om aanbevelingen te doen ten aanzien van een nieuwe methode voor de berekening van de ontslagvergoeding, hebben zij deze nieuwe methode wellicht allang gevonden. Een duidelijke afbakening en consistent gebruik van de HSI methode om de ontslagvergoeding te berekenen zou de rechtszekerheid zeker ten goede komen.