Wet beperking ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid vangnetters; grote gevolgen voor werkgevers!

3 minuten mr. Mariëlle Ducaat bestuursrecht voor ondernemers 26 maart 2013 2024

Per 1 januari 2013 is de Wet beperking ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid vangnetters (kortweg: BeZaVa) in werking getreden. De wet is bedoeld om het relatief hoge arbeidsongeschiktheidsvolume onder de vangnetters terug te dringen en het ziekteverzuim te beperken. Vanwege de nieuwe premiedifferentiatie voor de ZW en de WGA heeft deze ‘modernisering van de Ziektewet’ grote gevolgen voor werkgevers. Waar tot nu toe de premie voor zieke vangnetters sectoraal werd vastgelegd gebeurt dat vanaf 2013 individueel. Wat is de impact van de nieuwe wetgeving voor de werkgevers en hoe kunnen zij hier adequaat op reageren?

Werknemers in vaste dienst:

Voor zieke werknemers in vaste dienst geldt er voor de werkgever, gedurende maximaal twee jaar, een loondoorbetalingplicht van 70% van het loon. Daarnaast dienen werkgever en werknemer tezamen al het mogelijke te doen wat de Wet Verbetering Poortwachter hen opdraagt om zo snel mogelijk passende arbeid te vinden voor de zieke werknemer. Wordt er na twee jaar alsnog een WGA-uitkering aan de werknemer toegekend, dan komen de lasten daarvan, voor maximaal tien jaar, voor rekening van de werkgever.

Vangnetters:

Voor werknemers zonder vast dienstverband (flexwerkers), geldt een hele andere situatie. Als het dienstverband van deze werknemers eindigt vervalt de loondoorbetalingplicht van werkgevers. De zieke werknemer valt dan terug op het vangnet van de Ziektewet. De kosten van de Ziektewet worden per sector vastgesteld. Als er na twee jaar ziekteverzuim aan een vangnetter een WGA-uitkering wordt verstrekt dan komen de kosten hiervan niet voor de voormalige werkgever maar voor het sectorfonds. Ook dit premie-onderdeel wordt ieder jaar sectoraal vastgesteld en is dus voor alle werkgevers gelijk.

Waarom modernisering Ziektewet:

Voor werknemers in vaste dienst zijn de individuele risico’s –gedurende maximaal 13 jaar- aanzienlijk. Deze grote financiële prikkel heeft geleid tot een lager ziekteverzuim en een lagere instroom in de WGA onder de vaste werknemers. Voor vangnetters is hetzelfde resultaat echter niet opgetreden. Één van de redenen hiervan wordt toegeschreven aan het feit dat de vangnetters geen werkgever meer hebben voor wiens rekening en risico de financiële gevolgen komen. Er is voor werkgevers derhalve geen directe noodzaak om koste wat kost te voorkomen dat vangnetters instromen in de WGA.

Gevolgen modernisering Ziektewet:

Om hetzelfde resultaat te bereiken voor de vangnetters als voor de werknemers in vaste dienst is bereikt is de Ziektewet dus aangepast. Werkgevers zullen worden geconfronteerd met de financiële gevolgen van het verzuim van hun voormalige werknemers. Vanaf 2014 zullen de premies voor de vangnetters niet langer sectoraal bepaald worden maar geldt voor alle werkgever met meer dan 10 werknemers een gedeeltelijk gedifferentieerde premie voor de ZW en de WGA.

Werkgevers worden dus financieel verantwoordelijk voor werknemers waarmee zij geen enkele contractuele band meer hebben. Dat is nogal wat! Uiteraard kunnen werkgever zich hiertegen privaat verzekeren maar voor vaste werknemers is in verzekeringsland al lang gebleken dat het risico veel hoger is dan verwacht. Eenmaal buiten het arbeidsproces, en zeker als dit langer dan twee jaar heeft geduurd, betekent statistisch gezien een zeer geringe kans om weer terug te keren op de arbeidsmarkt in een passende functie. De verzekeringsaanbieders zitten dus niet te springen om dit (aanzienlijke) risico te verzekeren en als ze het al doen dan zijn de premies torenhoog.

To do voor werkgever:

Financieel verantwoordelijk zijn voor risico’s die je totaal niet zelf in de hand hebt is voor geen enkele werkgever een aantrekkelijke gedachte. Vanuit dat perspectief is er maar één remedie: het heft in eigen handen nemen. Door eigen risicodrager te worden voor de ZW blijf je als werkgever zelf verantwoordelijk voor de verzuimende vangnetter. Zowel financieel als ook in het verzuimbeleid. Je kunt dan gerichte interventies uitveoren in een zo vroeg mogelijk stadium binnen 24 uur na de ziekmelding. Vanaf dat moment begint immers direct de teller te lopen op weg naar een WGA-uitkering. Het is dus zaak om nu al actief bezig te gaan als werkgever met het verzuimbeleid. Wanneer je wordt geconfronteerd met de eerste hogere premienota is het kwaad immers al grotendeels geschiedt.